ඉතුරුම්
ඔබේ සිහින සැබෑ කරගන්නා අතරම, ඔබේ ආදරණීයයන්ට රැකවරණය සලසන්නට ඔබට සහාය වන විසදුම් අප සතුව ඇත.
Colombo, 31/07/2018
ආඝාතය යනු මොළයට රුධිරය සපයන රුධිර වාහිනියක් අවහිර වීම නිසා හෝ පුපුරායාම නිසා හදිසියේ ඇති වන රෝග තත්ත්වයකි. එහිදී දැකගතහැකි රෝග ලක්ෂණ වනුයේ හදිසියේ ඇතිවන
1. සිරුරේ එක් පැත්තක අත සහ කකුල අකර්මන්ය වීම
2. සිරුරේ එක් පැත්තක ඇතිවන හිරි වැටීම
3. කථනය අකර්මන්ය වීම හෝ වෙනස් වීම
4. මුහුණේ එක් පැත්තක ක්රියාකාරිත්වය අඩු වීම
5. වමනය, කරකැවිල්ල සහ සමබරතාවය නැති වී යාම
6. ගිලීමේ අපහසුතාවය
7. එක් ඇසක් නොපෙනී යාම ආදියයි.
මෙහි දී ආවධාරණය කළයුතු වැදගත් කරුණක් වන්නේ ආඝාතය යනු අතක් හෝ කකුලක් අකර්මන්ය වීම පමණක්ම නොවන බවයි.
එබැවින් ඉහත සඳහන් රෝග ලක්ෂණයන් ඇතිවුවහොත් රෝහලකට ඇතුළත් වී ඒ සඳහා අවශ්ය කෙරෙන වෛμ පරීක්ෂණ මාලාව හා අවශ්ය ප්රතිකාර ලබාගැනීම ඉතාමත්ම වැදගත් වේ. එහි දී රෝග නිශ්චය කරගැනීම සඳහා මොළයේ සී.ටී. ස්කෑන් නමැති පරීක්ෂණයද, රෝගය වැළ`දීමට හේතු වූ සාදක අධ්යයනය කිරීම සඳහා අවශ්ය අනෙකුත් පරීක්ෂණ මාලාවද සිදු කෙරනු ලැබේ.
ආඝාතය ලෝකයේ වැඩිහිටි පුද්ගලයන් අතර ආබාධිත තත්ත්වය ඇතිකිරීමට ප්රධානතම හේතු සාධකයකි. එමෙන්ම ලෝකය පුරාම වසරකට මිලියන 15ක් ආඝාතයට ගොදුරුවන බවත් මෙයින් ආසන්න වශයෙන් මිලියන 5ක් මරණයට පත්වන බවත්, තවත් මිලියන 5ක් නිත්ය ආබාධිත තත්ත්වයට පත්වන බවත් සොයාගෙන ඇත. එමෙන්ම ආඝාතයට ගොදුරු වූ පසු සම්පූර්ණ සුවය ලැබීමට ගතවන කාලය ද ඉතා අධිකය.
ආඝාතයට ගොදුරු වීමට හේතු වන කරුණු පිළිබඳව සලකා බැලීමේ දී එම සාධක වෙනස්කළ හැකි හා වෙනස් කළ නොහැකි ලෙස ප්රධාන ආකාර 2කි. වයස්ගත වීම, ජාතිය, පුරුෂ ලිංගභාවය සහ ආරය යන සාධක වළක්වා ගත නොහැකි හේතු ගණයට අයත් වන අතර දියවැඩියාව, අධික රුධිර පීඩනය, සිරුරේ කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය අධික වීම, දුම් පානය, අධික මධ්යසාර භාවිතය, ස්ථුලතාවය, ව්යායාම අඩු බව ආදිය වළක්වාගත හැකි හේතු ගණයට අයත් වේ.
ඉහත සඳහන් කරුණු පිළිබඳව සලකා බැලීමේ දී ආඝාතය යනු වළක්වාගත හැකි රෝගයක් වන බවත්, එය වළක්වාගැනීමට අවශ්ය පියවර ගැනීම ඉතාමත් ප්රමුඛතාවයක් දිය යුතු කරුණක් බවත් හොඳින් පැහැදිලි වේ. මෙම ලිපියේ මෙතැනින් පසු අඩංගුවන්නේ ආඝාතය වළක්වාගැනීමට අදාළ කරුණු සම්බන්ධවයි.
ආඝාතය වළක්වාගැනීම පිළිබඳව ප්රධාන අංශ 2ක් යටතේ විස්තර කළ හැක
1. ආඝාතය ඇතිවීමට හේතු සාධක වන රෝග තත්ත්වයන් පාලනය කිරීම
2. සෞඛ්යයට හිතකර ජීවන රටාවකට පුරුදු වීම
ආඝාතය ඇතිවීමට හේතුවන රෝග තත්ත්ව පිළිබඳව සළකා බැලීමේ දී අධික රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව, සිරුරේ කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය අධික වීම, හෘදය වස්තුවේ රෝග ආදිය ප්රධාන වේ.
මෙම රෝග තත්ත්වයන්ගෙන් යමෙකු පෙළෙන්නේ නම් ඒ සඳහා අදාළ සායනයකට යොමුවීම, නැතහොත් එම රෝග සම්බන්ධයෙන් දැනුමැති වෛμවරයෙකු හමුවී ප්රතිකාර ලබාගැනීම, රෝගය පිළිබඳව විවිධ කරුණු සොයාබලා දැනුවත් වීම, වෛμවරුන් විසින් නියම කරන පරිදි නිතිපතා ඖෂධ භාවිතය, නියමිත කාල පරිච්ජේදයේදී අවශ්ය වෛμ පරීක්ෂණ සිදුකරවා ගැනීම, එම රෝග තත්ත්ව පාලනයට අදාළ යහපත් සෞඛ්ය පුරුදු ඇති කර ගැනීම ආදී කටයුතු නිසි පරිදි සිදු කිරීම ඉතාමත් අත්යවශ්ය වේ.
සෞඛ්ය සම්පන්න ජීවන රටාවන් පිළිබඳව සලකා බැලීමේ දී එය ආඝාතය පමණක් නොව ඉහත සඳහන් අනෙකුත් නිධන්ගත බෝ නොවන රෝග බොහොමයක් පාලනයට සහ හෘදයාබාධ වළක්වාගැනීමට ද පිටුවහළක් වේ. එම කරුණු ප්රධාන අංශ කිහිපයක් යටතේ සාකච්ජා කළ හැක.
1. සෞඛ්යයට හිතකර ආහාර භාවිතය
2. සෞඛ්යයට හිතකර ශරීර බරක් පවත්වාගැනීම
3. සිරුරට අවශ්ය පමණ ව්යායාමවල නිරත වීම
4. දුම්බීමෙන් වැළකීම
5. මධ්යසාර භාවිතයෙන් වැළකීම හෝ සීමා කිරීම
ඉහත සඳහන් කරුණු පහ පිළිබඳව තවදුරටත් පැහැදිලි කිරීමක් මෙතැන් සිට සිදු කෙරේ.
සෞඛ්යයට හිතකර ආහාර භාවිතය පිළිබඳව සලකා බැලීමේදී අලූත් එළවළු හා පළතුරු වැඩිපුර ආහාරයට ගැනීම, මේදය සහිත ආහාර අඩුවෙන් ආහාරයට ගැනීම, කෙඳි සහිත ආහාර වැඩිපුර භාවිතය, ලූණු භාවිතය සීමා කිරීම, ධාන්ය වර්ග ආහාරයට එක් කරගැනීම ආදී කරුණු වැදගත් වේ.
දිනකට භාවිතා කළ යුතු ලූණු ප්රමාණය ග්රෑම් 6ට වඩා (ආසන්න වශයෙන් තේ හැන්දක ප්රමාණය) අඩු විය යුතු බව නිර්දේශ කර ඇති අතර ලූණු අඩුවෙන් භාවිතා කිරීම රුධිර පිඩනය අඩු මට්ටමක පවත්වාගැනීමට උපකාරී වේ. කෙඳි සහිත ආහාර භාවිතයට ගැනීම සිරුරේ අධික කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය අඩු කරගැනීමටද උපකාරී වේ.
සිරුරට ප්රමාණවත් තරම් ව්යායාම ලබාදීම අපගේ සිරුරේ නියමිත බර පවත්වා ගැනීම, කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය අඩුකර ගැනීමට සහ රුධිර පීඩනය අඩුකර ගැනීමට උපකාරී වේ. වේගයෙන් ඇවිදීම, දිවීම, පිහිනීම වැනි ව්යායාමවල සතියකට පැය 2 1/2 ක් පමණ නිරත වීම අවශ්ය බව නිර්දේශ කර ඇත. මේ සඳහා දිනකට පැය 1/2 ක් එක දිගට ව්යායාම්වල යෙදීමට නොහැකි පුද්ගලයන්ට එය මිනිත්තු 10 කොටස්වලට බෙදා වුවද සිදුකිරීමෙන් යහපත් ප්රතිඵල ලැබිය හැකිය. දුම්බීම ආඝාතය ඇතිවීමේ අවදානම දෙගුණයකින් වැඩිකරන අතර එය සිදුවන්නේ රුධිරය කැටිගැසීමේ ප්රවණතාවය වැඩිකිරීම, රුධිරයේ ඝනත්වය වැඩිකිරීම, රුධිර නාලවල මේදය තැන්පත් කිරීම වැඩිකිරීම ආදී දුම්පානයේ අහිතකර ප්රතිඵල හේතුවෙනි. දුම්බීම තවත් අහිතකර ප්රතිඵල රාශියකටද හේතුසාධක වන බැවින් (පිළිකා, පෙනහළු, ආබාධ, හෘදයාබාධ ආදිය) දුම්බීම අත්හළ යුතුය.
මධ්යසාර භාවිතය සිරුරේ රුධිර පීඩනය වැඩිකිරීම, හෘදයේ අසාමාන්ය හෘද ස්පන්දන තත්ත්වයන් ඇතිකිරීම, සිරුරේ බර වැඩිකිරීම ආදි ආකාරවලින් ආඝාතය ඇතිවීමට හේතු සාදක වේ.
ආඝාතය වැළ`දුනහොත් බොහෝ විට දිගුකාලීනව ආබාධිත තත්ත්වයට පත්වන අතර එහි දී ආර්ථික වශයෙන් ද විශාල වර්ධනයකට මුහුණදීමට සිදුවේ. තවද දිගුකාලීන පුනරුත්ථාපනය අවශ්ය වන අතර එය රජයටද විශාල වියදමකි. ඒ අතරම ආඝාතයේ දී රෝගියා ආඝාතය නිසාම හෝ එයින් පසුව ඇතිවන සංකූලතා හේතුවෙන් මරණයට පවා පත්විය හැක.
එබැවින් ඉහත සඳහන් කරුණු සියල්ල සලකා බැලීමේ දී පැහැදිලිවන්නේ ආඝාතය වළක්වාගැනීමට කටයුතු කිරීම ඉතාමත් ප්රයෝජනවත් බවයි.