නව රැකියාවක් සහ ජීවිතයේ ස්වාධීනත්වයක් පළමු වරට අත්විඳින්නා වූ ඔබට, ඔබේ විශ්‍රාමය සැලසුම් කිරීම, එතරම් ප්‍රමුඛතාවයක් නො ගනු ඇත. නමුත්, මාසික ආදායමෙන් උකස් ණය, පාසල් ගාස්තු, වෛද්‍ය බිල්පත් සහ සමහර විට දෙමව්පියන්ට සහාය වන්නා වූ අවුරුදු 40 පසු වන සමහරුන්ටත් විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීමට තවමත් නො හැකි වී ඇත. එබැවින් මේ කාරනා සලකන කල වයස අවුරුදු 40දි විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීම, අවුරුදු 20 දී තත්ත්වයටත් වඩා අපහසුයි. ඒ නිසා තමයි, විශේෂඥයන් විශ්‍රාම සැලසුමක් ආරම්භ කිරීමට හොඳම කාලය වගකීම් අඩු, තරුණ වියේ දී බව පවසන්නේ. එය ඔබගේ සම වයසේ මිතුරන්ට වඩා අනාගතයේ දී ඉදිරියෙන් සිටීමටත් ඔබේ වෘත්තිය හා ජීවිතය විශ්වාසයෙන් යුතුව ගත කිරීමටත් උපකාරී වන්නා වූ වැදගත් ම තීරණවලින් එකක් විය හැකියි.

නව රැකියාවක් සහ ජීවිතයේ ස්වාධීනත්වයක් පළමු වරට අත්විඳින්නා වූ ඔබට, ඔබේ විශ්‍රාමය සැලසුම් කිරීම, එතරම් ප්‍රමුඛතාවයක් නො ගනු ඇත. නමුත්, මාසික ආදායමෙන් උකස් ණය, පාසල් ගාස්තු, වෛද්‍ය බිල්පත් සහ සමහර විට දෙමව්පියන්ට සහාය වන්නා වූ අවුරුදු 40 පසු වන සමහරුන්ටත් විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීමට තවමත් නො හැකි වී ඇත. එබැවින් මේ කාරනා සලකන කල වයස අවුරුදු 40දි විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීම, අවුරුදු 20 දී තත්ත්වයටත් වඩා අපහසුයි. ඒ නිසා තමයි, විශේෂඥයන් විශ්‍රාම සැලසුමක් ආරම්භ කිරීමට හොඳම කාලය වගකීම් අඩු, තරුණ වියේ දී බව පවසන්නේ. එය ඔබගේ සම වයසේ මිතුරන්ට වඩා අනාගතයේ දී ඉදිරියෙන් සිටීමටත් ඔබේ වෘත්තිය හා ජීවිතය විශ්වාසයෙන් යුතුව ගත කිරීමටත් උපකාරී වන්නා වූ වැදගත් ම තීරණවලින් එකක් විය හැකියි.

වයස 20 ගණන් පසු කරන විට/ ඔබ වයස 30 ලඟා වූ විට, ඒ හා සමඟ බොහෝ විට ඔබේ වගකීම් වැඩිවීමත් සමඟින් මුල්‍ය ගනුදෙනු පෙරට වඩා සංකීර්ණ වීම සාමාන්‍ය දෙයකි.

‘ආතතිය කළමනාකරණය’ කෙදිනකවත් අපට මගහැර යාමට නොහැකි මාතෘකාවකි. විශේෂයෙන්ම කොවිඩ්-19 වසංගතයේ පැතිරීමත් සමගම ලොව පුරා ජනතාවගේ මානසික ආතතිය සැලකිය යුතු මට්ටමින් ඉහළ ගොස් තිබෙන පසුබිමක් තුල. නිරන්තරවම සතර දෙසින් ඇසෙන සෘණාත්මක තොරතුරු නිසා ආතතිය අඛණ්ඩව ඉහළ යාම පුදුමයක් නොවේ. ආතතිය අවම කරගැනීමට හා කළමනාකරණය කරගැනීමට ප්‍රත්‍යක්ෂ ක්‍රමවේද බොහෝමයක් පවතින අතර, ඔබ විසින් ඒ බොහෝමයක් දැනටමත් අත්හදා බලා තිබෙන්නටත් ඉඩකඩ තිබේ. කෙසේ වෙතත් ඒ සියල්ල අතරින් වඩාත් සරල ක්‍රමය ඔබට මෙතෙක් හමුනොවී තිබෙන්නටද හැකියාව ඇත.

කොවිඩ්-19 වසංගතය වැනි කාලසීමාවක් තුළ ජීවත්වී අත්දැකීමක් අපට නොමැති අතර, ‍මුළු මහත් ලෝකයම එක්වරම උඩු යටිකුරු කරන්නට කොවිඩ්-19 වසංගතයට හැකියාව ලැබිණි. 2020 වර්ෂයේ සිට මේ තත්ත්වයට මුහුණ දෙමින් සිටින අප බොහෝ දෙනා මේ අවිනිශ්චිතතාවයෙන් මිදෙන ආකාරයක් ගැන සිතමින් සිටිමු. මේ තත්ත්වය බරපතල ලෙස සැලකිය යුතු යැයි යනු අප දරන අදහස වන අතර, විශේෂඥ මනෝ චිකිත්සක කැරල් ගුණරත්න අමරසේකර මහත්මිය සමග අප ඒ පිළිබඳව කතා බහක නියැලුනෙමු. විශේෂඥ මනෝ චිකිත්සකවරියක ලෙස ඇය සතු පුළුල් අත්දැකීම් සම්භාරය බෙදාගනිමින් පවතින තත්ත්වය හමුවේ අනාගතයට සූදානම්විය යුතු ආකාරය හා සුවපත්, සැපවත් දිගුකල් ජීවිතයක් ගතකිරීමේ අවස්ථාව නිර්මාණය කරගන්නා අයුරු ඇය පැහැදිලිව සඳහන් කරන්නීය.

දුම් පානය කරන සෑම අයෙකුම අවම වශයෙන් එක් වරක්වත් ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ එක්තරා තැනකදී මේ ප්‍රශ්නය විමසයි. දුම් පානය කිරීමේ පුරුද්ද පිළිබඳව බුද්ධියෙන් විමසා බලන්නට ඉතා වැදගත් තොරතුරු අපි එක් රැස් කරන්නට කටයුතු කළේ එබැවිනි. සුවපත්, සැපවත් දිගුකල් ජීවිතයක් උදෙසා වැදගත් තීරණ ගන්නට දැනුවත්භාවයෙන් සිටීම ඉතාමත් වැදගත්ය.

1 වන ප්‍රශ්නය මොහොතකට සිතන්න ඔබ තවමත් පසු කරන්නේ 2020 වර්ෂයේ ජනවාරි මාසයයි කියා. ඔබේ රැකියා ආයතනයේ ප්‍රධානියා එහෙමත් නැත්නම් බොස් ඇවිත් ඔබේ නම කියා, ඔබට නිවසේ සිට රැකියාව කරගෙන යාමට අපි පහසුකම් සලසා දුන්නොත් ඔබ ඊට කැමතියිද ? කියා ඇසුවොත් ඔබේ ප්‍රතිචාරය මින් කුමක් වනු ඇත්ද? - එය සතුටෙන් පිළිගැනීම - එය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම - නින්දෙන් නැගිට සිහිනයක් යැයි දැනගෙන, එය සැබෑ වනවානම් යැයි සිතීම බොහෝ දෙනෙකු තෝරාගැනීමට කැමැත්තක් දක්වනුයේ තෙවන උත්තරයයි. 2 වන ප්‍රශ්නය නිවසේ සිට වැඩ කිරීම දැන් සැබෑවක් වී තිබේ. එය ඔබ අපේක්ෂා කල ලෙසම ඔබේ සිහිනය සැබෑ වීමක් ද? ඔබට සහ තවත් බොහෝ දෙනාට මේ සඳහා පිළිතුර පළමු ප්‍රශ්නය තරම් සරල නොවනු ඇත.

අප ජීවත් වන්නේ දහසකුත් සිහින සහ පැතුම් සමගයි. නමුත් ජීවිතයේ මුහුණ දීමට සිදු වන යම් කාරණා මේ අගනා, සිහින බොඳ කිරීමට තරම් බලපෑම් එල්ල කරයි. පිළිකා රෝගය එවැන්නකි. වෛද්‍ය විද්‍යාවේ ලබා ඇති දහසකුත් ජයග්‍රහණ මගින් පිළිකා සඳහා ප්‍රතිකාර රැසක් සොයා ගෙන ඇති නමුත් පිළිකාවකට ගොදුරු වීමෙන් ජීවිතයට එල්ල වන පීඩනය, ප්‍රතිකාර සඳහා යන අධික වියදම් රෝගියාට ආර්ථික මෙන්ම මානසික පීඩා රැසක් එල්ල කරයි.

2020 අපට ඉගැන්වූ බොහෝ පාඩම් තිබෙනවා. අපට හුරු පුරුදු ජීවන රටාවන් උඩු යටිකුරු කළ මෙම වසර, 'සමාජ දුරස්ථභාවය', 'නව සාමාන්‍යය' වැනි නව වචන, දිනකට අසීමිත වරක් දෑත සේදීම, මුහුණු ආවරණ පැළඳීම වැනි නව පුරුදු ඉගැන්වූ අතර, අපට පහසු වූ දේ අපහසු කළා මෙන්ම අප මෙතෙක් නොදුටු අලුත්ම අත්දැකීම් රැසක් වෙත අපව රැගෙන ගියා.

දිනක් අවසානයේ සුව නින්දක් බලාපොරොත්තුවෙන් යහනට යන්නා වූ ඔබ නොසිතාම හුරු පුරුදු, සුව පහසු අයුරකට යහනේ වැතිරී නිදි කිරා වැටෙනවා ඇති. නමුත් නිදා ගන්නා ඉරියව් අතරින් ඔබට වඩා සුදුසු ඉරියව්වක් ඇති බව මොහොතකට සිතුවා ද? සාමාන්‍යයෙන් තරුණ සහ සෞඛ්‍යය සම්පන්න පුද්ගලයන් හට තමන් නිදා ගන්නා ඉරියව්ව කුමක් වුවත් එය එතරම් වැදගත් නොවේ. නමුත් වයසට යත්ම හෝ ඔබගේ රෝගී තත්ත්වයන් සංකීර්ණ වත්ම ඔබ නිදා ගන්නා ඉරියව්ව ඔබගේ සෞඛ්‍යයට යහපත් හෝ අයහපත් බලපෑම් එල්ල කළ හැක.

වඩාත් සුලබ කාර්යාල සංවාද වලින් එකක් ආරම්භ වන්නේ, මෙන්න මේ ආකාරයටයි “ඔබට මහන්සි වගේ. ඊයේ නිදා ගන්න රෑ වුනා ද? ” සුපුරුදු පිළිතුර “නෑ. හොඳින් නිදා ගත්තේ නැත ”. ඒත් එක්කම, ජවයෙන් හා ප්‍රබෝධයෙන් වැඩ කටයුතු කරන තමාගේ සගයන් දෙස ඊර්ෂ්‍යාවෙන් බලයි. මේ ඔබද? කරදර නොවන්න. ඔබ තනි නෑ. මෑත අධ්‍යනයක් මගින්, මිනිසුන් තමන්ගේ නිදා ගැනීමේ රටාවන් අනුව ආවේණික කාණ්ඩ 5කට බෙදිය හැකි බව සොයා ගෙන ඇත. නමුත් ඔවුන් සියල්ලන්ට ම පොදු ලක්ෂණ කිහිපයක් ද ඇත. ඔබ අයත් වන්නේ කුමන කාණ්ඩයට ද?

ජෙට් ලැග්, රාත්‍රි වැඩ කිරීම හෝ නින්ද නො යෑමේ රෝගී තත්ත්වයක් වැනි සාධක ඔබේ නිදා ගැනීමේ දෛනික රටාවන් වෙනස් කිරීමට හේතු වේ. මෙහි අතුරු ප්‍රතිඵල වන්නේ ඔබගේ මනෝභාවය, අවධානය යොමු කිරීමේ හැකියාව සහ ශරීරයේ බර කෙරෙහි අහිතකර ලෙස බලපෑම් ඇති වීම බව ඔබ දැන සිටියා ද? ශුභාරංචියක් ඇත. ඔබටත් හොඳ විවේකයක් සහ නිදා ගැනීමේ රටාවක් ගොඩ නගා ගැනීමට පුළුවන්!