අප ජීවත් වන්නේ ආර්ථික වශයෙන් අභියෝගාත්මක මෙන්ම නිරන්තරයෙන් වෙනස් වන පරිසරයකය. අනාගතය සඳහා සැලසුම් කිරීම සෑම කෙනෙකුටම අත්‍යවශය කරුණක් වන අතර එය ඔබ කලින්ම ආරම්භ කලවිට දිගු කාලීන ප්‍රතිලාභ සමගින් සිතේ සැනසුම උදා කරගත හැකිවනු ඇත.

නව රැකියාවක් සහ ජීවිතයේ ස්වාධීනත්වයක් පළමු වරට අත්විඳින්නා වූ ඔබට, ඔබේ විශ්‍රාමය සැලසුම් කිරීම, එතරම් ප්‍රමුඛතාවයක් නො ගනු ඇත. නමුත්, මාසික ආදායමෙන් උකස් ණය, පාසල් ගාස්තු, වෛද්‍ය බිල්පත් සහ සමහර විට දෙමව්පියන්ට සහාය වන්නා වූ අවුරුදු 40 පසු වන සමහරුන්ටත් විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීමට තවමත් නො හැකි වී ඇත. එබැවින් මේ කාරනා සලකන කල වයස අවුරුදු 40දි විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීම, අවුරුදු 20 දී තත්ත්වයටත් වඩා අපහසුයි. ඒ නිසා තමයි, විශේෂඥයන් විශ්‍රාම සැලසුමක් ආරම්භ කිරීමට හොඳම කාලය වගකීම් අඩු, තරුණ වියේ දී බව පවසන්නේ. එය ඔබගේ සම වයසේ මිතුරන්ට වඩා අනාගතයේ දී ඉදිරියෙන් සිටීමටත් ඔබේ වෘත්තිය හා ජීවිතය විශ්වාසයෙන් යුතුව ගත කිරීමටත් උපකාරී වන්නා වූ වැදගත් ම තීරණවලින් එකක් විය හැකියි.

නව රැකියාවක් සහ ජීවිතයේ ස්වාධීනත්වයක් පළමු වරට අත්විඳින්නා වූ ඔබට, ඔබේ විශ්‍රාමය සැලසුම් කිරීම, එතරම් ප්‍රමුඛතාවයක් නො ගනු ඇත. නමුත්, මාසික ආදායමෙන් උකස් ණය, පාසල් ගාස්තු, වෛද්‍ය බිල්පත් සහ සමහර විට දෙමව්පියන්ට සහාය වන්නා වූ අවුරුදු 40 පසු වන සමහරුන්ටත් විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීමට තවමත් නො හැකි වී ඇත. එබැවින් මේ කාරනා සලකන කල වයස අවුරුදු 40දි විශ්‍රාමය සඳහා සුදානම් වීම, අවුරුදු 20 දී තත්ත්වයටත් වඩා අපහසුයි. ඒ නිසා තමයි, විශේෂඥයන් විශ්‍රාම සැලසුමක් ආරම්භ කිරීමට හොඳම කාලය වගකීම් අඩු, තරුණ වියේ දී බව පවසන්නේ. එය ඔබගේ සම වයසේ මිතුරන්ට වඩා අනාගතයේ දී ඉදිරියෙන් සිටීමටත් ඔබේ වෘත්තිය හා ජීවිතය විශ්වාසයෙන් යුතුව ගත කිරීමටත් උපකාරී වන්නා වූ වැදගත් ම තීරණවලින් එකක් විය හැකියි.

වයස 20 ගණන් පසු කරන විට/ ඔබ වයස 30 ලඟා වූ විට, ඒ හා සමඟ බොහෝ විට ඔබේ වගකීම් වැඩිවීමත් සමඟින් මුල්‍ය ගනුදෙනු පෙරට වඩා සංකීර්ණ වීම සාමාන්‍ය දෙයකි.

අද ඩිජිටල් තාක්ෂණය මත ගොඩ නැගුනු ලෝකයක, ඩිජිටල් තාක්ෂණය ඔස්සේ දරුවන් විවිධ උපාංග සමගින් ඔන් ලයින් කාලය ගතකිරීමට බොහෝ විට පෙලඹෙමින් තිබේ. මුල් ළමාවියේ සිට ඔවුන් ස්මාර්ට් ෆෝන් සහ ටැබ් හරහා ඩිජිටල් අවකාශයට ඇතුල්වෙති; විවිධ උපාංග යොදා ගනිමින් ඔවුන් තිරය මත ගත කරන කාලය වැඩිවෙමින් තිබේ. එය චිත්‍රපටයක් නැරඹීම හෝ ක්‍රීඩාවක යෙදීම ලෙස ගත කලද තිරය දෙස බලා සිටීමේ කාලය එමගින් ඉහල ගොස් තිබේ.

ඉවුම් පිහුම් කටයුතු වලදි ලුණු එකතු කිරීම සාමාන්‍ය කරුණක් වුවද වැඩිපුර ලුණු භාවිතය තුලින් පිළිකා ඇතිවිය හැකි බැවින් ලුණු භාවිතය ගැන අප දෙවරක් සිතා බැලිය යුතුය.

දේශීය හා ගෝලීය මට්ටමින් එහි ඉහළ ව්‍යාප්තිය හේතුවෙන් බොහෝ විට සාකච්ඡාවට ලක්වන වෛද්‍ය තත්ත්වයක් වන දියවැඩියාව, දැන් වසංගතයක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත. ජාත්‍යන්තර දියවැඩියා සම්මේලනයට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ වැඩිහිටියන් අතර 8.7% ක දියවැඩියා ව්‍යාප්තියක් ඇති අතර, එයින් අදහස් කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ සෑම වැඩිහිටියන් 12 දෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකු දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන බවයි.

ලොව පුරා හෘද රෝග වැඩි වශයෙන් පැතිර යමින් පවතින අතර, ශ්‍රී ලංකාවද ඊට වෙනස් නොවන තත්ත්වයක පවතී. 2018 වසර තුල ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය (WHO) විසින් නිකුත් කරන ලද දත්ත වලට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ සිදුවන මරණ වලින් 22.6% කට වැඩි ප්‍රමාණයක් හෘද වාහිනී රෝග හේතුවෙන් සිදු වී ඇත.

‘ආතතිය කළමනාකරණය’ කෙදිනකවත් අපට මගහැර යාමට නොහැකි මාතෘකාවකි. විශේෂයෙන්ම කොවිඩ්-19 වසංගතයේ පැතිරීමත් සමගම ලොව පුරා ජනතාවගේ මානසික ආතතිය සැලකිය යුතු මට්ටමින් ඉහළ ගොස් තිබෙන පසුබිමක් තුල. නිරන්තරවම සතර දෙසින් ඇසෙන සෘණාත්මක තොරතුරු නිසා ආතතිය අඛණ්ඩව ඉහළ යාම පුදුමයක් නොවේ. ආතතිය අවම කරගැනීමට හා කළමනාකරණය කරගැනීමට ප්‍රත්‍යක්ෂ ක්‍රමවේද බොහෝමයක් පවතින අතර, ඔබ විසින් ඒ බොහෝමයක් දැනටමත් අත්හදා බලා තිබෙන්නටත් ඉඩකඩ තිබේ. කෙසේ වෙතත් ඒ සියල්ල අතරින් වඩාත් සරල ක්‍රමය ඔබට මෙතෙක් හමුනොවී තිබෙන්නටද හැකියාව ඇත.

කොවිඩ්-19 වසංගතය වැනි කාලසීමාවක් තුළ ජීවත්වී අත්දැකීමක් අපට නොමැති අතර, ‍මුළු මහත් ලෝකයම එක්වරම උඩු යටිකුරු කරන්නට කොවිඩ්-19 වසංගතයට හැකියාව ලැබිණි. 2020 වර්ෂයේ සිට මේ තත්ත්වයට මුහුණ දෙමින් සිටින අප බොහෝ දෙනා මේ අවිනිශ්චිතතාවයෙන් මිදෙන ආකාරයක් ගැන සිතමින් සිටිමු. මේ තත්ත්වය බරපතල ලෙස සැලකිය යුතු යැයි යනු අප දරන අදහස වන අතර, විශේෂඥ මනෝ චිකිත්සක කැරල් ගුණරත්න අමරසේකර මහත්මිය සමග අප ඒ පිළිබඳව කතා බහක නියැලුනෙමු. විශේෂඥ මනෝ චිකිත්සකවරියක ලෙස ඇය සතු පුළුල් අත්දැකීම් සම්භාරය බෙදාගනිමින් පවතින තත්ත්වය හමුවේ අනාගතයට සූදානම්විය යුතු ආකාරය හා සුවපත්, සැපවත් දිගුකල් ජීවිතයක් ගතකිරීමේ අවස්ථාව නිර්මාණය කරගන්නා අයුරු ඇය පැහැදිලිව සඳහන් කරන්නීය.

දුම් පානය කරන සෑම අයෙකුම අවම වශයෙන් එක් වරක්වත් ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ එක්තරා තැනකදී මේ ප්‍රශ්නය විමසයි. දුම් පානය කිරීමේ පුරුද්ද පිළිබඳව බුද්ධියෙන් විමසා බලන්නට ඉතා වැදගත් තොරතුරු අපි එක් රැස් කරන්නට කටයුතු කළේ එබැවිනි. සුවපත්, සැපවත් දිගුකල් ජීවිතයක් උදෙසා වැදගත් තීරණ ගන්නට දැනුවත්භාවයෙන් සිටීම ඉතාමත් වැදගත්ය.

1 වන ප්‍රශ්නය මොහොතකට සිතන්න ඔබ තවමත් පසු කරන්නේ 2020 වර්ෂයේ ජනවාරි මාසයයි කියා. ඔබේ රැකියා ආයතනයේ ප්‍රධානියා එහෙමත් නැත්නම් බොස් ඇවිත් ඔබේ නම කියා, ඔබට නිවසේ සිට රැකියාව කරගෙන යාමට අපි පහසුකම් සලසා දුන්නොත් ඔබ ඊට කැමතියිද ? කියා ඇසුවොත් ඔබේ ප්‍රතිචාරය මින් කුමක් වනු ඇත්ද? - එය සතුටෙන් පිළිගැනීම - එය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම - නින්දෙන් නැගිට සිහිනයක් යැයි දැනගෙන, එය සැබෑ වනවානම් යැයි සිතීම බොහෝ දෙනෙකු තෝරාගැනීමට කැමැත්තක් දක්වනුයේ තෙවන උත්තරයයි. 2 වන ප්‍රශ්නය නිවසේ සිට වැඩ කිරීම දැන් සැබෑවක් වී තිබේ. එය ඔබ අපේක්ෂා කල ලෙසම ඔබේ සිහිනය සැබෑ වීමක් ද? ඔබට සහ තවත් බොහෝ දෙනාට මේ සඳහා පිළිතුර පළමු ප්‍රශ්නය තරම් සරල නොවනු ඇත.

අප ජීවත් වන්නේ දහසකුත් සිහින සහ පැතුම් සමගයි. නමුත් ජීවිතයේ මුහුණ දීමට සිදු වන යම් කාරණා මේ අගනා, සිහින බොඳ කිරීමට තරම් බලපෑම් එල්ල කරයි. පිළිකා රෝගය එවැන්නකි. වෛද්‍ය විද්‍යාවේ ලබා ඇති දහසකුත් ජයග්‍රහණ මගින් පිළිකා සඳහා ප්‍රතිකාර රැසක් සොයා ගෙන ඇති නමුත් පිළිකාවකට ගොදුරු වීමෙන් ජීවිතයට එල්ල වන පීඩනය, ප්‍රතිකාර සඳහා යන අධික වියදම් රෝගියාට ආර්ථික මෙන්ම මානසික පීඩා රැසක් එල්ල කරයි.